Οι παλιές κτιριακές εγκαταστάσεις του λιμανιού αναστηλώθηκαν και σε αυτές υπάρχει έκθεση για το ανθρωπογενές και το φυσικό περιβάλλον του Αμβρακικού, ανάγλυφος χάρτης της περιοχής, δυνατότητα προβολής ζωντανής εικόνας από την αποικία των αργυροπελεκάνων και οπτικοακουστικό υλικό για την ενημέρωση των επισκεπτών.

Αποτελεί μια πρωτοβουλία εξοικείωσης, ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των επισκεπτών με το φυσικό περιβάλλον. Προς την προσπάθεια αυτή έχουν παρθεί ορισμένες πρωτοβουλίες οικοτουριστικού ενδιαφέροντος, όπως περιηγήσεις στη λιμνοθάλασσα της Ροδιάς, πληροφόρηση για τον παραδοσιακό τρόπο αλιείας στα διβάρια και επίσκεψη στην Ι.Μ. Παναγίας Ροδιάς.

Η Κορωνησία ή Κορακονησία ή Κυρονησία είναι σύμπλεγμα νησιών μέσα στον Αμβρακικό κόλπο, σε απόσταση 25 χιλιόμετρα από την πόλη της Άρτας.

Το περιβάλλον: Μικρά νησάκια σε κυκλική διάταξη που ενώνονται μεταξύ τους με στενές λουρίδες γης, διαμορφώνουν εσωτερικές λίμνες δίνοντας την εικόνα πολυνησιακής ατόλης. Έχει θεωρηθεί ότι τα νησάκια ήταν κάποτε ενωμένα σε μια ξέρα και ότι η στενή γη που τα ενώνει είναι απομεινάρι της στεριάς της. Η σημερινή τους, πάντως μορφολογία και οι εναλλαγές των αποχρώσεων του νερού δημιουργούν ένα γραφικό περιβάλλον που δικαίως χαρακτηρίστηκε ως η ελληνική «Πολυνησία». Ταυτόχρονα αποτελεί και έναν μαγευτικό υδροβιότοπο, αρμονικά ενταγμένο στον πλούτο του Αμβρακικού κόλπου. Η περιοχή φημίζεται για τα πολυάριθμα είδη πανίδας που φιλοξενεί. Στη λιμνοθάλασσα Τσουκαλιό ενδημεί το σπάνιο και επαπειλούμενο είδος του αργυροπελεκάνου (περίπου 35 ζευγάρια), ενώ τα ζεστά, ρηχά νερά είναι ιδανικός τόπος αναπαραγωγής πάρα πολλών ειδών της θαλάσσιας πανίδας. Γλώσσες, κεφαλόπουλα, λαβράκια, τσιπούρες, χέλια, γαρίδες, σουπιές και σαλάχια είναι μερικά μόνο από τα είδη ψαριών που φωλιάζουν στα νερά της Κορωνησίας.

Το χωριό: Σε ένα από τα νησάκια, το λεγόμενο «Πέρα Νησί», απλώνεται το γραφικό ψαροχώρι, γνωστό και αυτό με το όνομα, Κορωνησία. Τα σπίτια αναπτύσσονται κυκλικά πάνω σε μικρό ύψωμα, με θέα προς την κλειστή θάλασσα και τις βάρκες που αράζουν στο λιμανάκι, εφοδιάζοντας τις ψαροταβέρνες με φρέσκα ψάρια και θαλασσινά. Το χωριό, σύμφωνα με την απογραφή του 2011 αριθμεί 167 κατοίκους. Παλαιότερα, από το 1997 ως το 2010 εντασσόταν στον Δήμου Αμβρακικού με έδρα την Ανέζα. Σήμερα ανήκει στην Περιφερειακή Ενότητα Άρτας. Οι κάτοικοι έχουν κύριες ασχολίες την αλιεία και τον τουρισμό. Το ψαροχώρι έχει αναπτυχθεί τουριστικά για το φυσικό κάλος του και το φρέσκο ψάρι. Η πρόσβαση σ’ αυτό είναι εύκολη, εφόσον έχει διαμορφωθεί ασφαλτοστρωμένος δρόμος που το ενώνει με την απέναντι στεριά.

Μνημεία: Εκτός, όμως από το όμορφο φυσικό και οικιστικό περιβάλλον και το γαστρονομικό ενδιαφέρον η Κορωνησία διαθέτει ένα από τα σημαντικά, μεσοβυζαντινά (τέλη 10ου αιώνα) μνημεία της περιοχής της Άρτας. Πρόκειται για το ναό της Γεννήσεως της Παναγίας, γνωστό και ως Παναγία της Κορωνησίας που γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου. Το μνημείο αποτελούσε το καθολικό μοναστηριού με ισχυρή οικονομική και ιστορική παρουσία στην περιοχή, κατά τους βυζαντινούς χρόνους και την οθωμανική περίοδο. Στην περιοχή ασκήτεψε ο άγιος Ονούφριος που τιμάται στις 12 Ιουνίου ως άγιος πολιούχος. Στα ιστορικά μνημεία ανήκει και το κάστρο Κούλιας, ένα από τα οχυρά του Αμβρακικού και ιδιαίτερα καλά διατηρημένο. Σήμερα χρησιμοποιείται ως χώρος εκδηλώσεων.

Η μάχη της Κορωνησίας: Η Κορωνησία συνδέεται άμεσα με τις διαρκείς πολεμικές επιχειρήσεις που λάμβαναν χώρα στην ανατολική και δυτική Στερεά, κατά το 1828-1829, στην προσπάθεια του κυβερνήτη, Ιωάννη Καποδίστρια να συμπεριλάβει στα σύνορα της Ελλάδος, την Στερεά. Μία από αυτές τις συγκρούσεις ήταν η μάχη της Κορωνησίας που με τη νικηφόρα έκβασή της ανέκοψε το δρόμο του Κιουταχή προς τη Ρούμελη. Αρχηγός των Ελλήνων ήταν ο Αθανάσιος Κουτσονίκας που τον Γενάρη του 1929, αποβιβάστηκε στο νησί με 1000 άνδρες και το οχύρωσε. Ο Κιουταχής στρατοπέδευε με 5.000 στρατιώτες στην απέναντι στεριά και η σύγκρουση ήταν σφοδρή. Οι Τούρκοι τράπηκαν σε φυγή και επέστρεψαν στην Πρέβεζα. Λίγο αργότερα, στις 10 Μαρτίου υπογράφτηκε στο Λονδίνο το πρωτόκολλο της ανεξαρτησίας που όριζε τα πρώτα σύνορα της Ελλάδας τη γραμμή Παγασητικού –Αμβρακικού.

Περισσότερα

Το κάστρο Κούλια είναι ένα μικρό, καλοδιατηρημένο φρούριο στο νησί της Κορωνησίας, στο νότιο τμήμα του οικισμού. Εποπτεύει τον Αμβρακικό κόλπο μαζί με το «δίδυμο» και πανομοιότυπο κάστρο της Λασκάρας, στο ομώνυμο ακρωτήριο που εισχωρεί μέσα στον κόλπο από την πλευρά της Πρέβεζας.
Η λέξη «κούλια» όπως καθιερώθηκε να ονομάζεται προέρχεται από την τουρική «kulla» (περσική «qulla») και σημαίνει την κορυφή ή τον πύργο. Τέτοια έργα αποτελούν τμήματα αμυντικού δικτύου και βρίσκονται σε κομβικά σημεία από όπου εποπτεύουν την γύρω περιοχή.

Το οχυρό της Κορωνησίας θεωρείται ότι κατασκευάστηκε στην αρχή του 19ου αιώνα από τον Αλή πασά, με σχέδια του συνταγματάρχη του γαλλικού στρατού, Guillaume de Vaudoncourt και με την επίβλεψη του Ιταλού μηχανικού, Monteleone.
Είναι οι ίδιοι αρχιτέκτονες που έκτισαν το Φρούριο του Παντοκράτορα Πρέβεζας, τον Προμαχώνα στα Πευκάκια Πρέβεζας, και το Φρούριο της Ανθούσας Πάργας.

Σύμφωνα με μια άλλη υπόθεση, το οχυρό κατασκευάστηκε πολύ αργότερα, ίσως το 1860, σε μια εποχή που οι Τούρκοι έκαναν προσπάθεια να ενισχύσουν την άμυνα των συνόρων τους, στη βόρεια πλευρά του Αμβρακικού. Την εποχή αυτή η περιοχή ήταν στη μεθόριο μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας.
Υπάρχει, ωστόσο και η άποψη που διατύπωσε ο Κωνσταντίνος Δημ. Ρώσος, σύμφωνα με την οποία το φρούριο είναι πολύ αρχαιότερο και κατασκευάστηκε αρχικώς από Ενετούς. Με την μάχη της Κορωνησίας, το 1829 το κατέλαβε ο Ελληνικός Στρατός και το 1850 περιήλθε και πάλι στα χέρια των Τούρκων μετά την ανταλλαγή της Εύβοιας με τον Αμβρακικό.

Το κάστρο είναι κυκλικό με δυο ισοϋψείς πύργους που προσαρμόζονται στην περίμετρο του σε αντιθετικές θέσεις. Έχει μία είσοδο υπερυψωμένη και προσβάσιμη με ράμπα. Σήμερα φιλοξενεί κατά καιρούς διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις και κάποιες φορές λειτουργεί ως δανειστική βιβλιοθήκη.

Περισσότερα

Στην Κορωνησία, το βραχώδες νησάκι που βρίσκεται στον Αμβρακικό κόλπο, 25 χιλιόμετρα από την πόλη της Άρτας, δεσπόζει σε περίοπτη θέση, ο Ναός του Γενεσίου της Θεοτόκου. Από τη νησίδα πήρε ο ναός την προσωνυμία, «της Κορωνησίας» ή «της Κορακονησίας» ή «της Κορακοννησαίας» σύμφωνα με αναφορές που εντοπίζονται σε παλαιά έγγραφα.

Γραπτές πηγές και χρονολόγηση: Η εκκλησία της Παναγίας της Κορωνησίας, σήμερα ενοριακός ναός της ομώνυμης κοινότητας, υπήρξε το καθολικό μεγάλου μοναστηριού με ισχυρή παρουσία στην περιοχή.

Οι παλαιότερες αναφορές στο μοναστήρι βρίσκονται σε χειρόγραφο ευαγγέλιο της μονής του Μεγάλου Σπηλαίου των Καλαβρύτων το οποίο άνηκε στην Παναγία της Κορωνησίας όπως μαρτυρείται από δύο σημειώματα που διασώζει στις σελίδες του. Στα ίδια σημειώματα αναφέρεται ο αντιγραφέας του ευαγγελίου, Νικήτας Σγουρόπουλος, ο ηγούμενος της μονής της Παναγίας Κορωνησίας, Μελέτιος και η χρονολογία 1193. Από τη σημαντική αυτή γραπτή πηγή το μνημείο τοποθετείται χρονικά πριν τον 12ο αιώνα.

Περισσότερα